Gata Says Cheese!


Tomme de Montagne
 
 
Ser francuski, z mleka krowiego pasteryzowanego, podpuszczkowy, prasowany, dojrzewający, półtwardy. Zawartość tłuszczu 26g/100g. Dojrzewa minimum 35 dni. Tu wyprodukowany za pomocą podpuszczki mikrobiologicznej (wegetariański).

Tomme albo Tome to rodzaj sera górskiego z masy niegotowanej, pochodzącego z francuskich i szwajcarskich Alp oraz francuskich Pirenejów, wyrabianego z surowego lub pasteryzowanego mleka krowiego, owczego, koziego i ich mieszanek. Znaczenie nazwy zmieniało się w ciągu stuleci, oznaczając rodzaj sera wyrabianego przy użyciu specyficznej technologii albo takiż ser z konkretnego obszaru geograficznego. Pierwotnie był produkowany w górskich gospodarstwach, z mleka odtłuszczonego pozostałego po produkcji masła i serów tłustych, dlatego dawniej miał niższą zawartość tłuszczu. Stanowił lokalne pożywienie wieśniaków. Współcześnie z reguły jest identyfikowany przez miejsce pochodzenia zawarte w nazwie.

Istnieje około 30 francuskich odmian regionalnych Tomme, wśród których wyróżnia się grupy serów pochodzących z tego samego obszaru geograficznego. Tommes Alpines to odmiany alpejskie, w skład tej grupy wchodzą m.in. Tommes de Savoie pochodzące wyłącznie z alpejskiego departamentu Savoie. Najbardziej znany wśród nich jest krowi Tomme de Savoie (region Auvergne-Rhône-Alpes: departamenty Savoie i Haute-Savoie oraz część Ain i Isere), który ma unijny certyfikat PGI od 1996. Sery z wyżynno-górskiej krainy Masyw Centralny to Tommes du Massif Central. Osobną podgrupą są Tommes produkowane we francuskich departamentach przylegających do łańcucha Pirenejów, m.in. Tomme des Pyrénées (PGI od 1996), Ossau-Iraty (PDO od 1996) i niecertyfikowany owczy Tomme de Brebis. Ze względu na wysokość nad poziomem morza wyróżnia się wysokogórską podgrupę Tommes de Montagne - serów wyrabianych na górskich pastwiskach powyżej 700 m. npm.
Istnieją także Tommes szwajcarskie, a nawet kanadyjskie.

Technologia. Mleko może (choć nie zawsze musi) mieć niższą zawartość tłuszczu. Stosuje się bakterie mezofilne. Podpuszczka jest dodawana wcześniej, przez co koaguluje mniej zakwaszone mleko. Skrzep nie jest "gotowany" - maksymalna temperatura to 36-37 °C, z reguły nie przekracza temperatury koagulacji. Jest rozdrabniany do wielkości ziarna ryżu, mieszany przez około kwadransa, wstępnie odsączany i przekładany do form, gdzie jest samoprasowany przez dwa dni. W tym czasie jest bardzo często odwracany. Po dwóch dniach jest solony na sucho, dzień później proces solenia jest powtarzany. Jeszcze przez 3-4 dni ser pozostaje w miejscu powstania, aż zrobi się lekko śliski z powodu rozwoju pleśni powierzchniowej. Dojrzewanie odbywa się w ciepłej i wilgotnej piwnicy, ser porasta kożuchem pleśni, która podczas obracania jest rozsmarowywana po całej jego powierzchni. Dojrzewanie jest krótsze niż alpejskich serów "szwajcarskich", trwa średnio 60 dni. Pleśń pojawiająca się na skórce pierwotnie pochodziła z naturalnej mikroflory piwnicy dojrzewania, obecnie dodaje się do mleka specyficzne kultury pleśni i drożdży.
Ten proces produkcji skutkuje najbardziej charakterystycznymi cechami Tommes, którymi są: miękka maślana konsystencja, bladożółty miąższ i obficie porośnięta szarobrązową pleśnią "rustykalna" skórka. Tommes mają z reguły kształt niedużego kręgu o wadze od mniej niż kilogram do 5 kg.

Tu anonimowy Tomme de Montagne Sélection Prestige, domyślnie krowi (na polskiej etykiecie w składzie "mleko"), kupiony w Lidlu w ramach Tygodnia Francuskiego, wyprodukowany przez firmę Laiterie de la Montagne w Saillant (departament Puy-de-Dôme, region Auvergne-Rhône-Alpes). Departament Puy-de-Dôme leży w Owernii, na zachodzie regionu, w północnej części wyżynno-górskiej powulkanicznej krainy Masyw Centralny, zatem ser należy do grupy Tommes du Massif Central. Tomme de Montagne Sélection Prestige z regularnej oferty Laiterie de la Montagne to ser wyrabiany z górskiego mleka (powyżej 700 m. npm), pochodzącego z masywu Monts Dore, na terenie którego leży serowarnia Saint-Nectaire. Ma standardową zawartość tłuszczu i formę kręgu o wadze 3 kg. Firma ma także w ofercie Tomme de Montagne niskotłuszczowy w dwóch rozmiarach - 500 g i 1,3 kg.

Serowarnia produkuje 5 owernijskich serów z unijnym certyfikatem: Saint-Nectaire, Cantal, Salers, Bleu d'Auvergne i Fourme d'Ambert. Jej historia zaczęła się w 1911 od Jeana Dischampa, który wyrabiał sery w Clermont-Ferrand (obecnej stolicy departamentu Puy-de-Dôme) i dojrzewał je w kamiennych podziemiach katedry. Paul Dischamp, jego syn, połączył rodzinny biznes z mleczarnią teścia i rozwinął interes pod nazwą Fromageries Paul Dischamp (dziś jego imię nosi strona internetowa firmy). Kolejne pokolenia dokupowały lub budowały nowe mleczarnie, dojrzewalnie i serowarnie, głównie w miejscach umożliwiających produkcję serów z certyfikatem. Najnowsze obiekty znajdują się w Saint-Nectaire, Sayat i Cantal.

Kształt kręgu o średnicy ok. 20 cm, wysokości ok. 9 cm i wadze ok. 3 kg. Tu trójkątny wycinek o boku 11 cm, wysokości 7,5 cm i wadze 300 g. Konsystencja miękka, elastyczna, kremowa, dość gęsto rozmieszczone bardzo drobne dziurki. Skórka naturalna, miękka, cienka, beżowo-brązowa, pokryta pleśnią, lepka, o intensywnym grzybowym zapachu, z odciskiem grubego ukośnego prążkowania na powierzchniach licowych i drobnego wzoru siatki na boku, niejadalna. Barwa miąższu jasnożółta, kości słoniowej. Zapach delikatny, słodki, kwiatowy. Smak łagodny, słodki, niesłony, mleczny, świeżych grzybów leśnych.



Copyright Gata 2022