Gata Says Cheese!


Orzech z QZKO
 
 
Ser polski, z mleka krowiego, podpuszczkowy, wysokodogrzewany, prasowany, dojrzewający, twardy. Dojrzewa 14-18 miesięcy (tu 18 miesięcy). Kupiony na Targach Smaki Regionów (Międzynarodowe Targi Poznańskie, wrzesień 2022). Cena 100 zł/kg.

Ser zagrodowy, produkowany wyłącznie w istniejącej od 2012 firmie Gospodarstwo Rolno-Agroturystyczne QZKO w XIII-wiecznej wsi Siedlisko (powiat Nowosolski, woj. lubuskie), w południowo-zachodniej części Ziemi Lubuskiej. Prowadzone przez Kamilę i Marcina Wojnowskich 10-hektarowe gospodarstwo leży w malowniczej okolicy, graniczy z wielkim kompleksem leśnym, jest też oddalone mniej niż kilometr od brzegu Odry. Wojnowscy zajmują się hodowlą kóz (około 50 sztuk, rasa głównie alpejska) oraz produkcją mleka, serów, mydeł i kremów z naturalnego koziego i krowiego mleka. Produkty są wytwarzane ekologicznie, bez środków chemicznych. Kozy są czyste, naturalnie karmione i regularnie badane. Wojnowscy całorocznie organizują pobyt agroturystów, warsztaty rękodzielnicze i serowarskie. Ich produkty mają logo "Bezpośrednio od Polskiego Rolnika". W 2019 Marcin Wojnowski otrzymał Honorową Odznakę za Zasługi dla Województwa Lubuskiego. Jest on założycielem i prezesem stowarzyszenia Lubuski Produkt Lokalny, zrzeszającego twórców produktów wpisanych na Listę Produktów Tradycyjnych MRiRW. Firma była członkiem Europejskiej Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego - Dziedzictwo Kulinarne Lubuskie w latach 2021-22.

W serowarni Wojnowskich powstają zarówno sery powszechnie znanych gatunków (Emmentaler, Camembert, twarogi), eksperymentalne hybrydy (Emmentaler z dodatkiem niebieskiej pleśni, połączenie Camemberta i Gorgonzoli), jak też sery autorskie (ser Karolacki, którego nazwa pochodzi od niemieckiego miana wsi Siedlisko - Karolath, długodojrzewający Twardziel). Poza tym Wojnowski "szperał w historii Siedliska" i odtworzył dawniej produkowane lokalne sery kozie. Cztery z nich zostały z jego inicjatywy dodane do Listy Produktów Tradycyjnych MRiRW dla woj. lubuskiego jako charakterystyczne dla gminy Siedlisko: ser kozi Zamkowy (2013) oraz ser kozi dojrzewający i dwa rodzaje koziego twarogu (2016). Dwa z nich zdobyły Medale Targów Smaki Regionów w 2013 (ser Zamkowy) i 2014 (twaróg wytapiany).

Ser, który kupiłam, powstał z mleka krowiego - kozy dają go za mało na tak duży krąg. W jednym z wywiadów (2015) Wojnowscy wspominają, że po sąsiedzku znajduje się 100-hektarowe gospodarstwo ojca, z którego korzystają - być może stamtąd mają krowie mleko, albo też sami zaczęli hodować krowy (w 2015 planowali to zrobić). Na ser tych rozmiarów potrzeba około 300 litrów mleka. Na stoiskowej tabliczce informacyjnej ser nosił nazwę Orzech. Rok temu Medal Targów Smaki Regionów 2021 zdobył ser o podobnej nazwie - Orzechowiec. W jednym ze swoich nagrań na Facebooku (07/2021) Marcin Wojnowski mówi, że Orzechowiec to ser w typie szwajcarskiego Emmentalera "z dużymi dziurami". Z kolei tegoroczny Orzech nie miał żadnych dziur, a podczas rozmowy ze mną na targowym stoisku Wojnowski powiedział, że to własna receptura, a ser powstaje "w wysokich temperaturach" i ma orzechowy smak podobny do Cheddara - stąd nazwa. Wygląda na to, że są to dwa różne sery i Orzech faktycznie jest wyrabiany według autorskiej receptury - temperatura dogrzewania skrzepu po cięciu może być na poziomie Emmentalera (52-55 °C), ale do mleka nie dodaje się bakterii propionowych.

Kształt dużego mocno spłaszczonego kręgu o prostych bokach, średnicy około 65 cm, wysokości 6-10 cm i wadze około 30 kg. Tu prostopadłościenny wycinek o wysokości 8,5 cm i wadze 260 g, ze skórką na dwóch przeciwległych bokach. Konsystencja twarda, zwarta, gładka, jednolita, sucha, mało elastyczna, bez dziur. Skórka naturalna, twarda, lekko tłusta, barwy ciemniejszej żółci niż masa, o grubości 4-5 mm. Barwa miąższu słomkowożółta, przy skórce ma szarawy odcień. Zapach dość słaby, świeży, mleczny, słodki, orzechowy. Smak zrównoważony, słodki, orzechowy, z mocno goryczkowym finiszem. Umiarkowanie słony.



Copyright Gata 2022