Ser
francuski, z mleka krowiego (tu pasteryzowanego), podpuszczkowy,
krótko dojrzewający, miękki, z porostem pleśni, z płukaną
skórką (washed-rind). Zawartość tłuszczu 23g/100g. Zawartość
tłuszczu w suchej masie minimum 45%. Dojrzewa co najmniej
8 dni, minimum zależne od rozmiaru, do paru tygodni.
Nazwa pochodzi od miasta i gminy Pont-l'Éveque (departament
Calvados, region Normandie). Sama nazwa miasta oznacza "most
biskupa" - dla upamiętnienia faktu, że lokalny średniowieczny
biskup zbudował most na płynącej przez miejscowość rzece Touques.
Uważany za jeden z najstarszych serów Normandii, na pewno
wyrabiany już w XII wieku, prawdopodobnie wynaleziony przez
mnichów cysterskich, którzy osiedlili się w pobliżu Caen w
departamencie Calvados. Na obszarze byłego regionu Basse-Normandie
(Dolna Normandia) panuje umiarkowany klimat oceaniczny z obfitymi
opadami w ciągu całego roku. Rzeźba terenu jest łagodna, przeważają
lasy i bagna oraz gęsta sieć wodna. Ponad połowę powierzchni
stanowią łąki. Tereny te są kolebką rasy bydła Normande. Dostępność
mleka sprzyjała wykształceniu się głębokiej wiedzy serowarskiej,
a lokalna technologia charakteryzuje się użyciem niedużych
kadzi do koagulacji, stosowaniem wyłącznie podpuszczki zwierzęcej
oraz krojeniem skrzepu na bardzo drobne kawałki.
Ser wyrabiany w okolicy Pont-l'Éveque wspomniano już w XII-wiecznym
poemacie "Roman de la Rose" Guillaume'a de Lorris
i Jeana de Meun. W XV wieku ser o nazwie "Augelot"
lub "Angelot" był charakterystyczny dla obszaru
geograficznego Pays d'Auge obejmującego basen rzeki Touques.
Tereny te słynęły z wyrobu miękkich serów, poza Pont-l'Éveque
najbardziej znane z nich to Camembert
i Livarot. Sama nazwa sera Pont-l'Éveque pojawiła się w XVII
wieku w wyniku skojarzenia z dużym targiem odbywającym się
dwa razy w tygodniu w tym mieście, gdzie był sprzedawany.
W 1622 normandzki pisarz Hélie le Cordier opublikował na cześć
sera Pont-l'Éveque ("pont-l'évesque") poemat w 16
strofach. Niczym najlepsza współczesna reklama, poeta zapewnia,
że "każdy kocha ten ser, bo jest wyrabiany z taką sztuką,
że rozpływa się w ustach zarówno świeży, jak dojrzały".
W 1722 normandzki historyk i geograf Louis de Masseville w
dziele "État géographique de la province de Normandie"
także podkreślał, że ser z Pont-l'Éveque jest bardzo ceniony
i eksportowany do wielu krajów. Pod koniec XVIII wieku Pont-l'Éveque
zaczęto, dla odróżnienia od innych podobnych lokalnych serów
(głównie wyrabianego tą samą technologią Livarota), produkować
w kształcie prostopadłościanu (kwadratu),
z użyciem drewnianych form. Na początku XIX wieku był już
sprzedawany przez paryskich hurtowników i w połowie stulecia
zyskał sławę jako ser luksusowy, zaś jego dostarczanie do
stolicy ułatwiła nowa linia kolejowa. Pod koniec XIX wieku
"przegrał" z Camembertem, który stopniowo zastąpił
go na francuskim rynku i przejął źródła zakupu mleka.
Posiada francuski certyfikat AOC od 1972 i unijny PDO (fr.
AOP) od 1996. Dopuszczalny obszar produkcji obejmuje wyszczególnione
kantony i gminy departamentów Calvados, Eure, Manche i Orne
(region Normandie). Interesów producentów broni utworzony
w 1998 Syndicat Interprofessionnel de Défense et de Contrôle
du Pont lÉveque z siedzibą w Caen.
Technologia. Co najmniej 50% krów mlecznych w gospodarstwie
musi stanowić rasa Normande. Krowy są wypasane naturalnie
przez minimum 6 miesięcy w roku, a przez pozostały okres karmione
głównie sianem. Dozwolona jest kiszonka z kukurydzy z lokalnej
uprawy. Pasza musi w 80% pochodzić ze wskazanego obszaru.
Mleko może być surowe lub poddane obróbce cieplnej. Czas przechowywania
mleka nie może przekroczyć 48 godzin. Maksymalna pojemność
kadzi to 600 litrów. Mleko dojrzewa maksimum 26 godzin w temperaturze
poniżej 40 °C, jest zaprawiane podpuszczką zwierzęcą w temperaturze
32-40 °C. Koagulacja trwa maksimum 2 godziny. Skrzep kroi
się na ziarna wielkości poniżej 25 mm i intensywnie miesza,
po czym następuje częściowe odsączanie serwatki. W formie
skrzep jest finalnie odsączany przez co najmniej 10 godzin
w temperaturze 17-31 °C, w tym czasie jest wielokrotnie obracany.
Solenie przeprowadza się po upływie około 4 dni od zaprawienia
podpuszczką, aby pozwolić na rozwój powierzchniowej flory
bakteryjnej (głównie Brevibacterium linens i Geotrichum candidum).
Po soleniu ser jest suszony w temperaturze 10-22 °C. Dojrzewanie
odbywa się w minimalnym czasie 8-9 dni (w zależności od rozmiaru
sera), w temperaturze 11-19 °C. Skórka podczas dojrzewania
może być szczotkowana lub myta solanką z ewentualnym dodatkiem
kultur powierzchniowych . Zakazane jest stosowanie annato
jako barwnika skórki.
Obecnie produkcja sera Pont-l'Éveque lekko wzrasta po zapaści
między 2002 a 2012. Ser jest wyrabiany przez zaledwie kilku
farmerów i mniej niż 10 serowarni, jest więc w sporym stopniu
zagrożony "wyginięciem".
Dopuszczalne kształty to: Grand Pont-l'Éveque (kwadrat o boku
19-21 cm i masie 1200-1600 g), Pont-l'Éveque (kwadrat o boku
10,5-11,5 cm i masie 300-400 g), Demi Pont-l'Éveque (prostokąt
o długości 10,5-11,5 cm, szerokości 5,2-5,7 cm i masie 150-200
g) i Petit Pont-l'Éveque (kwadrat o boku 8,5-9,5 cm i masie
180-250 g).
Tu wyprodukowany dla Auchan pod marką własną premium Mmm!
przez E. Graindorge - Fromagerie de Livarot w Livarot-Pays-d'Auge
(departament Calvados), założoną w 1910 przez Eugene'a Graindorge
zwanego Grand Pere (dziadek) - farmera, serowara, a później
także dojrzewacza. W 1959 jego syn Bernard przeszedł od produkcji
sera z własnego mleka do skupowania mleka od okolicznych farmerów,
a w 1970. wnuk Thierry przeprowadził modernizację zakładu
i zaczął produkcję lokalnych serów certyfikowanych. Od 2016
firma jest zarządzana przez Bruno Lefevre'a, pochodzącego
z serowarskiej dynastii i przewodniczącego Syndykatu. Skupuje
mleko od 120 pobliskich hodowców. Produkuje cztery sery z
certyfikatem PDO: Pont-l'Éveque, Camembert de Normandie, Livarot
i Neufchâtel, a także kilka niecertyfikowanych "specjalności".
Tu kształt kwadratu o boku 9 cm, wysokości 3,5-3,8 cm i masie
240 g - wariant Petit. Konsystencja półmiękka, zwarta, elastyczna,
niekleista, niepłynna, z licznymi spłaszczonymi otworami.
Skórka naturalna, cienka, lekko wilgotna, ale nie lepka, aksamitna,
pokryta pleśniowym nalotem, barwy białawo-złotawej, myta raz
na początku dojrzewania, jadalna. Na górnej i dolnej powierzchni
odcisk prążkowania. Barwa miąższu kości słoniowej do słomkowożółtej.
Zapach intensywny, grzybowy, pleśniowy, ziemisty, stajenny,
lekko wędzony, poszycia leśnego. Smak słodkawy, nieco mdły,
grzybowy, orzechowy, z silnym goryczkowym finiszem, umiarkowanie
słony. Bardzo podobny do Camemberta.
|
|